Elveda Bay Muffin

Ulf Nilsson ile Anna-Clara Tidholm’un birlikteliği ile oluşan “Elveda Bay Muffin”, Ali Arda’nın çevirmenliği ile Türkçe’ye kazandırılıyor. Can Çocuk Yayınları’nın basımı üstlendiği kitap ölüm konusunu ele alan hüzünlü ve gerçekçi yanıyla okur olarak bizleri etkileyen bir kitap. Konu zor olunca kullanılan dil ve çocuğa görelik kavramları da yine önümüze geliyor.

Bir çocuğun gözünden dinliyoruz aslında Bay Muffin’in ölüme yaklaşma anını. Onun merakı, hüznü ve endişesi ile okuyoruz kitabı. Çocuğun gözünden ve dilinden anlatılınca daha da yakın geliyor anlatılanlar. Yaşlı bir kobay olan Muffin’e mektuplar yazarak ölümü kafasında sorgulayan çocuk ile okur olarak bizler de o sorgulamaya giriyoruz. Sadece ölüm değil, aslında Bay Muffin’in yaşamını izlerken, hayatın döngüsünü de düşünüyoruz. Mutlu bir evlilik geçiren ve çocuklarıyla keyifli zamanları olan Bay Muffin ile ilgili çok hoşuma giden bir detay da verilmiş. O da; bir gün altı çocuğuyla yürüyüşe çıkan Bay Muffin’in kendilerine saldıracaklarını düşündüğü büyük bir kuşu gördüğünde bayılmasıydı. Bu ufak detayla, kanıksanmış ve ezberletilmeye çalışılan o klasik güçlü, duygularından arınmış baba ve erkek rolünü küçük bir tersine çevirme gördüm kendimce. Ayrıca tüm duyguların hepimiz için gerçek olduğunu hatırlatması açısından da güzel bir detaydı. Çocukları korkudan bayılan Bay Muffin’i yalnız bırakmıyorlar ve bu onlar için en uzun yürüyüşü yapıyorlar. Çok tanıdık ve içten bir paylaşımdı bu kısım bence.

Dilin sadeliği, kurgunun çocuk dünyasına yakınlığı bir yana, ölümü yine sorgulamaları ile birlikte okura bırakmasıyla da bence oldukça nazik bir geçiş yapıyor yazar. Böylece kalıp yargılardan uzaklaşıyor ve Bay Muffin’e gerçekte ölümü yaşayan olarak aslında ölümün ne olduğunu en iyi kendisinin bildiğini söylüyor çocuk. Ölümün kendisi zor bir kavram ve kültürel öğelerle bezenmiş bir yas sürecini taşıyor. Dolayısıyla toplumlar arasında elbette farklılık gösterecek bir durum. Bununla beraber çocukla hayata dair her şeyin konuşulabilmesi gereğini hissedenlerden birisi olarak yanınızdaki minik okurla; elbette onun duygu ve düşünce dünyasına uygun olarak ölüm konusunu konuşmak için, büyükler olarak sizlere de bir fırsat veriyor kitap. Birine veda etmenin kolay olmadığını biliyorum, bununla beraber hayatın kocaman bir gerçeği olarak da karşımızda duruyor ölüm konusu. Bizlerin konuya yaklaşımını kaydeden minikler de tepkileri ve olayı yaşama şeklini büyük oranda bizlere yakın kuruyor. Belki tam da bu nedenle toplum olarak bizler için de tabu olan ölüm konusunu konuşma ve üzerine düşünmek için Bay Muffin iyi bir edebiyat ürünü olarak duygularımıza tercüman olabilir.