Şebeke suyu kaçağına dikkat!

Başkan Elma açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

Kocaeli’nin sürdürülebilir kalkınması ve ekolojik çevrenin korunması hayati önem taşımaktadır. Özellikle iklim değişikliği nedeniyle yağışların yeterli olmadığı, yağan yağmurların da hızlı ve sel halinde akıp gitmesi su konusundaki hassasiyetimizi daha da arttırmaktadır.

Yapılan açıklamalarda, Kocaeli’nin 2050 yılına kadar su sorunu yok ifadelerine sıkça rastlanılmıştır. Oysa günümüzde hemen her yerde tüm yetkililer su tasarrufu ile ilgili açıklamalar yapmaktadır.

Bilgiler birbirleri ile çelişmekte; 2017 yılında yapılan açıklamalarda kayıp kaçak oranları dünya ve Avrupa standartlarına çekilmiş ve kayıp kaçak oranının yüzde 23’e indirildiği, dönemin yöneticilerince açıklanmıştı.

Dönemin genel müdürü Sn. İlhan BAYRAM yaptığı açıklamada; “16 yılda sanayileşme ile Kocaeli’nin nüfusunun yüzde 52 oranında arttığı, deprem geçirmiş bir coğrafya olarak yüzde 72 olan kayıp kaçak oranını yüzde 23’e indirdik” ifadelerini kullanılmıştı. “Kayıp kaçaklar azaltılması için, sizin insanlarınız suyun değerini bilecek ve israf etmeyecek; tasarruf kültürünün oluşması gerekir. Sadece Su ve Kanal İdarelerinin gayreti ile bu işin bitmesi, çözülmesi mümkün değildir.” demiştir.

2023 yılına gelindiğinde ve kurumun faaliyet raporunda (Sayfa 149), plan dönemi başlangıç kayıp kaçak oranının yüzde 30 olduğu ve izleme döneminde ise yüzde 24,4’e ulaşıldığı ifade edilmektedir.

2019 yılında ise kayıp kaçak oranı yüzde 30 açıklanmıştır. Açıklanan raporlarda dahi birçok çelişkiler birbirini izlemektedir. Kayıp kaçak oranında daha 2017 verisini yakalayamadığımız gibi daha alt seviyelere taşımaktan da çok uzağız. Bu değerler ile su kaynaklarımızın bir veya birkaçı sadece kayıp kaçaklara gitmektedir.

Günümüzde Kocaeli’nin en önemli su kaynağı ve havzası olan Yuvacık Barajı köylerinde, özellikle Aksığın köyünde su sorununa basında yer almıştır. Bahçeler, içme suyu ile sulanmakta ve köy sakinlerine su, 2-3 gün sonra yalnızca birkaç saatliğine verilmektedir. Su hatları kaçak bağlantılarla bahçelere verilmekte su şebekesinde ki basınç düşmekte ve üst kodlardaki vatandaşlar sudan yararlanamamaktadır. Oysa muhtarlar ve halk, bahçe sulamaları konusunda uyarılmıştır. İlgili kamu kurumu ise yapılan bahçe sulamaları için kaçak bağlantılar karşısında kontrol ve yasal işlemde yetersiz kaldığı halk arasında dile getirilmektedir.

Kayıp kaçaklara neden olan sızıntılar nasıl tespit ediliyor? Bu amaç ile yapılan çalışmalar nelerdir? Yoksa sızıntılar veya kayıp kaçaklar yüzeye çıktığında mı fark edilerek giderilmektedir? Oysa gelişmiş ülkelerde bu çalışmaların geceleri düşük kullanımların olduğu saatlerde dinleme ve sensörlerle yapıldığı bilinmekte ve haftada 1000’in üzerinde bir sızıntıya müdahale edildiği bilinmektedir.

Suyun daha verimli ve etkin kullanılması için altyapı iyileştirme çalışmaları, şebekenin düzenli periyodik bakımları yapılmalıdır. Eski ve yıpranmış borular malzeme kalitesi yüksek ve dayanıklı bağlantı elemanlarına sahip borular ile değiştirilmelidir. Şebekeler düzenli izlenip, kaçakların tespiti için basınç ve sızıntı testleri yapılmalıdır. Anormal su akışlarını tespit ederek erken müdahaleye olanağı sağlayan yine su tüketimini ve basıncını izleyen dijital sayaçlar ve sensörler bulunmalıdır.

Su yönetiminde görevli teknik personelin kaçak tespiti ve önlenmesi konularında eğitimlerini almış olmaları gerekmektedir. Halkın su tasarrufu ve su kaçaklarını bildirme konusunda bilinçlendirilmesini sağlayan kamusal bilgilendirmeler yapılmalıdır. Belediye ve su idarelerinin merkezi sistemler üzerinden su kullanımını takip ederek, anormal artışların takibinin yapılması gerekmektedir.

Kaynak: Bülten