Yeşilay Başkanı Erdem: Sanal kumar bağımlılığı tüm bağımlılıkların önüne geçti

Kocaeli Barış Gazetesi olarak Gebze Yeşilay Temsilcisi İbrahim Erdem ile hem cemiyetin faaliyetleri hem de günümüzdeki bağımlılıkların neler olduğu ile ilgili olarak bir röportaj gerçekleştirdik. Göreve geldiğinde Yeşilay’ın yerinin dahi olmadığını ifade eden Gebze Yeşilay Temsilcisi İbrahim Erdem bugünlerde ise başta teknoloji bağımlılığı olmak üzere çok sayıda bağımlılıkla mücadelede çok sayıda kişiye yardım eden bir kurum haline getirdiklerini ifade etti.

Çocukluktan beri içimde oluştu

Kendinizi biraz tanıtır mısın?

İbrahim Erdem: Adım İbrahim Erdem. 1985 yılında Gebze’de doğdum. Aslen ise Artvinliyim. Cumhuriyet Üniversite Türkçe Öğretmenliği Bölümünden mezun oldum. Türkçe öğretmeni olarak Gebze Osmangazi Ortaokulu’nda görev yapıyorum. Marmara Üniversitesi’nde yüksek lisansımı tamamladım. Tezli yüksek lisan yaparak bir makalem var. Erdemli Öyküler adın da bir kitabım var. Yaklaşık 2 sene kadar önce Yeşilay’ın Gebze Temsilciliği görevine getirildim.

Yeşilay ile ilk ne zaman tanıştınız ve Yeşilay’ın temsilcisi olma gibi bir durumunuz var mıydı?

İbrahim Erdem: Gebze Yunus Emre Ortaokulu’nda okuyordum. Sene 1999 o zaman Yeşilay’ın yeri Eski Gölcüönü Meydanı’nda idi. Hocam beni o zaman Yeşilay’a götürmüştü. O zaman ziyaretimizde bizlere Yeşilay’ın yaptığı faaliyetler ve çalışmalardan söz ettiler. Yeşilay’ın yaptığı çalışmalar bana çok güzel geldi. Çocukluktan içimde böyle şey oluştu. Ardından Gebze Lisesi’nde lise eğitimi almaya başladım. Lise eğitiminden sonra Cumhuriyet Üniversite Türkçe Öğretmenliği Bölümünden mezun oldum. Yazar olmam vesilesiyle gittiğim söyleşi ve panellerde de sürekli Yeşilay’da görev almak istediğimi söylüyordum. Ardından Yeşilay’ın çalışmalarına gönüllü olarak katıldım. Bir süre sonra Yeşilay’ın Gebze Temsilcisi olma tekfini geldi. Bu teklifi kabul ettim. Ancak kabul edince Yeşilay Gebze Temsilciliği’nin bir yeri olmadığını sadece kâğıt üzerinde olduğunu gördüm. Gebze Temsilcisi olarak atandıktan sonra Kasım 2024 yılında Yeşilay Gebze Temsilciliği olarak bu yeri tuttuk. Temsilciliğimizi açtık. Yeşilay’ı Gebze’nin en merkezi yerinde açmamızın nedeni vatandaşların Yeşilay’ı görmesi ve bilgi edinmeleri. Çünkü şunu görüyoruz ki birçok vatandaşın Yeşilay’ın ne yaptığından haberi yok.

Yeşilay olarak ne tür faaliyetler yapıyorsunuz ve biraz geçmişinden söz eder misiniz?

İbrahim Erdem: Yeşilay 5 Mart 1920 yılında kuruldu. Kuruluş gayemiz de şöyle oluyor. Kuruluşumuz İstanbul’un işgaline denk geliyor. İstanbul’un işgali ile birlikte İngilizler İstanbul’a gemilerle içkiler getiriyorlar. O içkileri gençlerimize dağıtıyorlar. İşgal ettikleri İstanbul’u zihninde işgal etme tarafındalar. Kurucumuz Doktor Mazhar Osman ve çevresindekilerle Yeşilay Cemiyeti’ni kuruyor. Ardından 1930 yılında kamu yararına dernek oluyor. 1950 yılında da her okulda Yeşilay kolları aktif olarak oluşmaya başlıyor. Bizim de Yeşilaycı olmamıza vesile olan belki de o koludur. Şu anda da Benim Kulübün Yeşilay diye ilkokul ve ortaokullarda bir projemiz var. Yeşilay Kulübünü seçen öğrenciler bağımlılıkla mücadele konusunda bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri yapıyorlar. Bizler ilkokul ve okul öncesi dönemde sağlıklı yaşam alakalı eğitimler veriyoruz. Erken kalma, dişçileri fırçalama, beslenmemize dikkat etme, spor veya yürüyüş yapma, ödevlerimizi yapma gibi şeyler. Ortaokulda teknoloji bağımlılığı, lisede de teknoloji ve tütün bağımlılığı gibi, yetişkinlikte de tüm bağımlılıklarla ilgili olarak vatandaşlarımızı bilgilendiriyoruz. Yeşilay olarak yediden yetmiş yediye kadar her yaş grubundaki vatandaşlarımıza hizmet etmeye çalışıyoruz. Onların sağlıklı bir yaşam ve ömür sürmelerini bedenen ve psikolojik olarak kendilerini iyi hissetmelerini sağlıyoruz. Yeşilay her türlü bağımlılığa karşı insanım psikolojisini ve biyolojisini daima iyi tutmak. İnsanın potansiyelinin yüzde yüzünü kullanmasını sağlamak. Hiçbir bağımlılığa insanlarımızın bulaşmamasını sağlamak bulaşan insanların da bundan kurtulmasını sağlamak. Sağlıklı bir zihin, sağlıklı bir vücut, sağlıklı bir psikoloji ile vatanına, milletine, devletine ve bayrağına yüzde yüzünü vermek. İnsan onurunu ve ahlakını daima üst düzeyde tutmak. İnsanı o insanlık erdemlerinin farkında olmak iradesini kullanmasını sağlamak. İradeli olmak. Bu anlamda psikolojik ve biyolojik olarak sağlıklı yaşamak. Bizler böyle bir derneğiz.

Teknoloji ve sanal kumar bağımlılığı

En çok ne tür bağımlılıklarla karşılaşıyorsunuz?

İbrahim Erdem: Çağımızın en büyük bağımlılığı tabi ki teknoloji bağımlılığı. Buna bağlı olarak da sanal kumar bağımlılığıyla alakalı bizlere çok vaka geliyor. Bu insanlar tabii günün büyük bir çoğunluğunu telefonla geçiriyorlar. Telefonda videolar izliyoruz. Sosyal medyada geziyoruz. Buradaki sıpam reklamlarla bizlere demo hesapları gönderiliyor. Oradan demo hesap açıp demo ve sembolik paralarla kişilerin bu oyunlara kayıt olmaları isteniyor. Onlar da kayıt oldukları o paralarla kazanmaya ayarlı bir algoritmayla o demo paralarını yükseltiyorlar. Böylece insanlarda bunu kullanmayla alakalı bir istek oluşuyor. Zamanla az paralarla işin içine giriyorlar. Çok yüksek paralar zarar edip çıkan, kendisini çevresini zarar veren insanlar oluyor. Tatbikî kumar bağımlılığı çok yönlü bir bağımlılık. Sigara bağımlılığından ayrı olarak kumar bağımlılığı kişinin kendisinin dışında eşinin, çoluk çocuğunun, annesi, babasını da maddi anlamda bunların imkanlarını da sömürüyor. Kazanılan para biranda buhar olup uçabiliyor. Sigara bağımlılığı ya da alkol veya diğer bağımlılıklar da kişiye ve çevresine de zarar veriyordu. Sanal kumar bağımlılığında insanların biranda zengin olma daha fazla para kazanma istediğinden dolayı insanlarımız maalesef o yöne meyil etmiş durumdalar.

Bağımlı biri size başvurunca ne yapıyorsunuz?

İbrahim Erdem: Biz öncelikle sigara, kumar ve diğer bağımlılıklarla alakalı kişilerin bir irade göstermesini istiyoruz. Sokağa çıkıp size sigarayı veya şunu bıraktıracağız diye değil. Öncelikle kişinin gelerek ben böyle bir durumdayım. Ben bundan pişmanım, bu bağımlılıktan kurtulmak istiyorum demesi gerekiyor. Yeşilay olarak diyoruz ki bu yolda asla yalnız yürümeyeceksin. Biz senle beraberiz. Biz sana manevi anlamda danışmanlık yapacağız. Herhangi bir beklentimiz olmayacak diyoruz. O kişi ile görüşüyoruz. İlk öncesinde o kişiden ne kadardır bağımlı, nasıl bulaştı gibi bilgiler alıyoruz. Bu bilgileri aldıktan sonra bu kişileri Çayırova’da ve İzmit’te bulunan Yeşilay Danışmanlık Merkezlerimize gönderiyoruz. 115 nolu hattan randevu oluşturarak bağımlıların uygun olduğu saatlere göre randevular alınıp oradaki klinik psikologlarımız sosyal hizmet uzmanlarımızla bir araya geliyorlar. Yeşilay Danışmanlık Merkezlerimize o alışkanlığı bırakması için ellerinden gelen her şeyi ücretsiz bir şekilde veriyoruz.

Sanal kumarla ilgili olarak insanlarda nasıl bir duygu ve ruh hali oluşuyor?

İbrahim Erdem: İnsanlarda hırs fazla olduğu sanal kumarda kazandıklarını düşünüyorlar. Ama sonrasında hep kaybediyorlar. Bir kişi bile sanal kumardan şu kadar para kazandım bırakabildim diyen olmadı. Maalesef ilk zamanlarda kazanan kişiler sonlarda çok kötü oluyorlar. İlk zamanlarda kaybeden kişiler sağlam bir tokat yediği için bir daha yanından bile geçmiyor. İlk zamanda kazanan kişiler hırs yapa yapa istenmeyen sonuçlarla karşılaşabiliyorlar. Hayatına son verenler bile oluyor. Bu bağımlılıktan olan kişiler hep şu düşüncede oluyor. Şimdi şansım dönecek. Ne zaman bir para olsa şimdi dönecek şimdi dönecek diye diye yüzbinlerce belki milyonlarca para harcıyorlar. Ara ara kazandıklarında şansım açıldı diyerek kazanacağım diyorlar. Ama kasa hiçbir zaman kaybetmiyor. Ağzına bir parmak bal neticesinde tüm servetini harcıyor. Bir süre sonra da hem piyasadan hem de hayattan sıyrılıp gidiyor.

Sınırsız bir teknoloji olamaz

Sanal kumar bağımlılığı bu kadar diğer bağımlılıkların önüne neden geçti?

İbrahim Erdem: Madde bağımlılığında maddeye ulaşım belli ve sınırlı yerlerde. Onunla alakalı herkes nerden ulaşabileceğini çok iyi bir şekilde araştırmadan sonra öğrenebiliyor. Ama sanal kumar bağımlılığı birçok yaş grubuna da hitap ediyor ve her zaman elimizin altında olan telefonlarda oyunlardan da alışkın olduğumuz için çok yakın bir şey gibi geliyor. Oyun oynamaya alışan bir insan sanal kumara da çok rahat bir şekilde alışabiliyor. Teknoloji bağımlılığı ile sanal kumar bağımlılığı arasında çok garip bir ilişki var. Teknoloji ve oyunla çok haşır nesir olan biri sanal kumar bağımlılığını da çok rahat bir şekilde oluyor. Oyun oynayanlar arasında sanal kumar bağımlılığı çok fazla.

Ailelere başta teknoloji bağımlılığı olmak üzere tüm bağımlılarla ilgili olarak ne söylemek istersiniz?

İbrahim Erdem: Teknoloji bağımlılığında kesinlikle sınırsız teknoloji diye bir şey olmadığını belirtmek isterim. Yeşilay olarak çocuklarımızın teknolojiden uzak kalmaları ellerine telefonları almamaları gibi bir şey söylemiyoruz. Yerinde ve yeterince teknoloji diyoruz. Telefonda işim varsa alıp kullanıp yerine koymam gerekiyor. Ama bizlerde adeta vücudumuzun bir uzvu olarak kullanılıyor. Sokakta, çarşıda, yolda, otobüste veya bir cafede bile insanların bir uzvu gibi herkes telefonda. Hatta karşılıklı otururken bile telefondan birbirine yazarak haberleşiyorlar. Teknoloji kontrol altında olması lazım. Aileler bu anlamda da öncelikle kendilerinin örnek olması lazım. Anne babaların telefonları ellerinden bırakmadıklarını çocuklarına hadi odana git, dersine çalış derken kendilerinin telefonda veya televizyonda zaman geçirip çocuklarla ilgilenmiyorlar. Bu durumda çocuklarla fazla zaman geçirmek gerekiyor. Geleneksel oyunlar başta olmak üzere sosyalleşmeye, göz teması kurmaya ve iletişim kurmaya yönelik etkinlikler yapılmalı. Yürüyüşler veya çocukların hobisi üzerine bir şeyler yapılmalı. Telefonla oynama derken onlara bir alternatif de sunmamız gerekir. Kitap belirleyerek o kitap üzerinde sohbetler edebiliriz. Çocuklarımızın bir madde olmadığını onların da duyguları olduğunu bilerek onlarla sürekli iletişime geçmemiz lazım. Ancak maalesef sosyal medyadan dolayı çok da çocuklarımıza zaman ayıramadığımız oluyor.