Herkes Özgür Doğar

Mandolin Yayıncılık tarafından basılan ve Senem Onan’ın yayın yönetmenliğinde Türkçeye kazandırılan kitap Uluslararası Af Örgütü’nün katkılarıyla hazırlanmış bir kitap. Elimize aldığımız kitap bu kadarıyla değil; tam 28 tane illüstratör tarafından resimlenmiş. Dünyanın farklı ülkelerinden, çocuk ortak paydasında birleşen bu birbirinden kıymetli resimler ve çizerleri İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni çocuklar için okunabilir hale getirmişler. Çok da iyi bir işe imza atmışlar. Tüm çocukların eşit doğduğu, her çocuğun özgürlük ve güven içinde yaşama hakkına sahip olduğunun anlatıldığı iki resimde çocuklar zıplıyor ve el ele tutuşarak parkta oyunlar oynuyor. Kimseye köle olunamayacağı ve kimseyi kendimize köle yapamayacağımızı anlatan resimler ise kavramın adını bilmeseniz de resminden kaçabileceğiniz şekilde tasarlanmış. Sanırım böylece köle denildiğinde bile çocuklar okumaya gerek duymadan kavramın olumsuzluğunu görebilecekler. Küçük bir kız bebek üzerinde ise hiç kimsenin çocukları incitmeye hakkı olmadığı ve şiddetin kötülüğü resmediliyor. En güzel sayfalardan bir tanesi de herkesin hukuk karşısında eşit olduğunun söylendiği resim. Burada her yaş grubundan insanlar ayçiçeklerinin önünde ve mutlu şekilde resmedilmiş. Yine adalet terazisinin bir tanesinde kız çocukları, diğerinde ise erkek çocukları gösterilerek yasaların karşısında herkesin eşit olduğu belirtiliyor. Her madde kadar her resim de o kadar etkileyici ve güzel ki tekrar tekrar resme geri dönüyorsunuz, en azından biz okurken öyleydik. Bir başka sayfada aşçı bir kediden kaçan minik fare kendisine adil davranılmadığı için hukuka başvuruyorken gösteriliyor. Böylece fiziksel gücün yasalar önünde anlamsızlığı çocukların zihnine yerleşiyor ve iyi de oluyor. Yine haksız yere hapse atılamayacağımız veya ülkemizden gönderilemeyeceğimiz bilgisi, ortadaki kuşları elindeki aletle yakalayıp kafese koymaya çalışan kedi resmiyle sunuluyor. Bir kuş da gagasıyla anahtarı taşıyor. Adil yargılanma hakkı kadar suçlanan kişinin suçunun sabitlenene kadar suçlu ilan edilemeyeceğini gösteren resim de güzel. Küçük bir kız çocuğu yere düşen bir vazonun önünde o vazoyu kendisinin düşürmediğini anlatıyor iki yetişkin insana. Yetişkinlerin sadece bacakları görünüyor. Hem küçük hem büyük anlamını düşünebilirsiniz ama bu yazı dizisi gereği çocuklardan taraf bakınca onları her koşulda dinlemek gereğinin altı bir kez daha çizilmiş oluyor. Onlara ortada varolan ne ise ona dair söz hakkı tanıma gereğini hatırlamak büyüklerin her zaman aklında olması gereken temel şeylerden bir tanesi. Yine hiç kimsenin evimize izinsiz girip mektuplarımızı okuyamayacağı anlatılıyor bir başka madde ve resim ile. Bazen biz büyükler için önemsiz olan küçücük şeyler çocukların tüm dünyaları olabiliyor. Bu nedenle onlara ait olanı onlardan izinsiz kullanmamak onların sahip olduğu temel bir hak ve onlara saygı duymaya doğdukları andan itibaren başlamalıyız. Beni en fazla etkileyen bir başka resim de herkesin ülkede seyahat özgürlüğü olduğu ve istediği zaman başka ülkeleri de gezebileceklerini gösteren resimdi. Kağıttan uçurtmalar dikenli tellere takılıyor ve orada kalıyor bu resimde. Oysa ki çocukların dünyasına uygun değildir dikenli teller ve temel haklardan bir tanesidir onların olabildiği kadar özgür olabilmeleri. Bir diğeri de kendi ülkesinde tehlike altında olan bir çocuğun başka bir ülkede yaşama hakkı olduğunun gösterildiği resim. Büyükçe bir leyleğin sırtında uçan ve bacağındaki zincir kopmuş çocuk kelebeklerin, çiçeklerin ve renklerin olduğu bir başka yere uçuyor bu resimde. Herkesin bir ülkenin vatandaşı olmaya, yeterli yaşa geldiğinde evlenmeye ve boşanması halinde eşiyle eşit şekilde haklara sahip olmaya, herkesin istediği görüşe inanmaya ve isterse onu değiştirmeye, herkesin kendi kararlarını almaya ve düşündüklerini söylemeye hakkı olduğu da diğer maddeler arasında yer alıyor. Elbette her madde için yine harika resimler bulunuyor. Örneğin farklı hayvanların bulunduğu bir sınıfta tavşan, kurbağa, köpek, baykuş, aslan, boğa ve benzeri bir sürü hayvan farklı şeyleri söylüyor ve diğerleri onun görüşlerine saygı duyuyor bu madde anlatılırken. Bir diğer güzel resim de herkesin kendi ülke yönetiminde söz sahibi olacağı. Çocuklara verin sözleri ve tüm politik kararlar onların önceliğinde alınsın, olmaz mı? Olur hem de çok güzel olur, parklar çoğalsın, onların oyun alanları, eğitim alanları niteliksel açıdan zenginleştirilsin ve doğal ortamda, en iyi şekilde gelişip büyümeleri için ne gerekiyorsa ona karar verilsin tüm karar mekanizmalarında mesela. Müzik, sanat, sporun herkes için olduğu kadar hastalık halinde tıbbi destek almak da bir haktır ve bu da çocukların gözüyle ve onların anlayabileceği şekilde anlatılıyor resimlerde. Kitap, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin çocuklar tarafından anlaşılmasını sağlamak üzere tasarlandığı için resimler de buna göre çiziliyor. Domuz, kedi, gergedan ve köpeğin çalışma şartlarında işi karşılığında ücret almaları ve istediği sendikaya bağlı olmalarının bir hak olduğunun vurgulandığı resimde her hayvan baltanın bir tarafından tutup kaldırıyor havaya çiviyi çakmak için. Tatil ve dinlenmenin de bir hak olduğu, herkesin iyi bir yaşam sürmeye hakkı olduğu da diğer maddeler arasında yer alıyor. Bu herkese dezavantajlı denilen gruplar da dahil. Yaşlı, işsiz, engelli, çocuk, kadın vb tüm grupların yaşama dahil olması gereğinin altı çiziliyor hepsinin yer aldığı bir resimde. Bilim ve eğitimin herkesçe içselleştirilebileceği ve herkesin mutlu bir yaşam sürerken başkalarının haklarına da saygılı olunması gerektiği vurgulanıyor. Herkesin hak ve sorumluluklarının farkında olması gereği de yine harika resimler eşliğinde okuyucuya ve izleyiciye sunuluyor. İzleyici diyorum çünkü okul öncesi çocuklar resimleri izlerken kitabı kendisine okuyan büyüklerini dinliyor ve onlar adına bu bir izlence. Güzel de bir izlence. Kitabın en arka kısmında 28 çizerin kısa özgeçmişleri yer alıyor. Birbirinden farklı coğrafyalarda, farklı sosyoekonomik şartlarda ama çocuk ortak paydasında birleşen bu güzel insanları daha yakından tanımak adına güzel bir ekleme yapılmış. Umuyoruz ki her çocuğun özgürce ve bu maddelerde yer alan tüm haklarını yaşayabileceği bir dünyaları olur. Kitap bu temel hakları çocuklara aktarmamızı sağlaması bakımından önemli ve kıymetli. Çünkü aslında çocuklar kıymetli ve onlara yapılan her “iyi” şey geleceğe atılan önemli bir çaba. Bu anlamda çocuklara dair yapılacak iyi şeylerin çoğalması dileğiyle.

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Saadet Sevinç Doğan - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Kocaeli Barış gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Kocaeli Barış gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kocaeli Barış gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kocaeli Barış gazetesi değil haberi geçen ajanstır.



Anket Körfez Belediye Başkanı kim olsun?
Tüm anketler