Yapay zeka patlaması otomotivde yeni çip krizini tetikleyebilir

Dünyanın önemli çip üreticilerinden Semiconductor Manufacturing International (SMIC), 2026 yılında otomobil ve tüketici elektroniği üretiminde ciddi daralma yaşanabileceği uyarısında bulundu. Şirket, bellek tedarikinde oluşan belirsizlik nedeniyle hem maliyetlerin artabileceğini hem de otomotiv için ayrılan üretim kapasitesinin azalabileceğini açıkladı.

Bu sefer de yapay zeka darbesi

SMIC Eş-CEO’su Zhao Haijun, büyük üreticilerin Nvidia için geliştirilen yapay zeka hızlandırıcılarına öncelik vermesiyle bellek talebinin karşılanamaz hale geldiğini ifade etti. Çinli firmaların 2026 başı için sipariş vermekte çekimser kaldığı, fiyatların yapay zeka kaynaklı talep nedeniyle hızla yükselebileceğinin öngörüldüğü belirtildi.

Teknoloji devleri önceliği yapay zekaya verdi

NTV'de yer alan haberde, Huawei gibi markalara üretim yapan SMIC ile Kioxia Holdings, çip arzında dengesizlik yaşandığını duyurdu. SK Hynix ve Samsung’un Nvidia bileşenlerine ağırlık vermesi, otomotiv, akıllı telefon ve tüketici elektroniği sektörlerinde baskı oluşturdu. Zhao, mevcut talebin SMIC’in kapasitesini aştığını ve 2025 sermaye harcamalarının 2024 seviyesine yakın kalacağını söyledi.

Çinli üreticilerin genel olarak kapasite artırma çalışmalarını hızlandırdığına dikkat çekildi. Zhao, 2026’da ASML gelirlerinde Çin’in payının azalmasının, önceki yıllarda verilen yüksek siparişlerin etkisinden kaynaklandığını belirtti.

Koronavirüs krizi üretimi ağır darbelemişti

Pandemi döneminde tedarik zincirinin bozulması nedeniyle 2021’de 9,5 milyon, 2022’de ise 3 milyon otomobil üretilemedi. Sıfır araç kıtlığı bayilerde uzun listelere yol açmış, ikinci el piyasasında fahiş fiyatlar görülmüştü.

Otomobillerde elektroniğin payı artıyor

Eski modellere kıyasla günümüz otomobillerinde elektronik sistemlerin ağırlığının artması, çip ihtiyacını katladı. Motor yönetiminden güvenlik sistemlerine kadar pek çok bölüm elektronik kontrolle çalıştığı için üretimde kullanılan çip sayısı her geçen yıl yükseldi.

Yeni çip krizi kapıda mı?

Pandemi döneminde Asya’daki üretim tesislerinin karantina nedeniyle kapanması tedarik zincirini durdurmuştu. 2023 yılında kriz büyük ölçüde sona ermiş, sıfır araç arzı normale dönmüştü. Ancak yapay zekaya yönelik yüksek talep nedeniyle çip üreticilerinin odağının değişmesi, otomotiv için ayrılan kapasitenin azaltılmasına yol açabilir.

Üretimde kısıtlama riski artıyor

Çip üreticilerinin Nvidia projelerine öncelik vermesi durumunda otomotiv sektörüne ayrılan payın düşebileceği değerlendiriliyor. Bu senaryonun gerçekleşmesi halinde 2026’da sıfır araç üretiminde yeni bir daralma yaşanması ve piyasada araç bulunurluğunun yeniden sorun haline gelmesi olası görülüyor.