Temassız kredi kartı kullananlard dikkat

Son yıllarda kredi kartıyla yapılan dolandırıcılık vakaları hızla artıyor. Çoğu kişi hala riskin internet alışverişlerinden kaynaklandığını düşünse de uzmanlara göre bu artık gerçeği yansıtmıyor. Güçlü kimlik doğrulama sistemleri, SMS onayları, mobil uygulama bildirimleri ve ek güvenlik katmanları sayesinde online alışveriş daha güvenli hale geldi fakat dolandırıcılar boş durmuyor. Yeni alan, temassız kredi kartı ödemeleri.

Temassız işlemler hayatı kolaylaştırırken aynı zamanda dolandırıcılar için de yeni bir oyun alanı yaratıyor. Küçük tutarlı, şifresiz alışverişlerin kontrolsüz yapılabilmesi bu yöntemleri cazip hale getiriyor. Özellikle marketler, toplu taşıma istasyonları, kafeler ve sokak satıcıları gibi günlük harcamaların yapıldığı yerlerde temassız ödemeler saniyeler içinde gerçekleşiyor ve kart sahibi farkına bile varmadan işlem tamamlanabiliyor. Bu da dolandırıcılar için büyük bir fırsat anlamına geliyor. Uzmanlar temassız kredi kartı kullanan kullanıcıları uyardı, kullanırken bu noktalar dikkat edin uyarısında bulundu.

Hedefte temassız ödemeler var

Temassız kredi kartı sistemlerinde belirli bir limite kadar PIN ya da şifre girilmeden ödeme yapılabiliyor. Dolandırıcılar tam da bu noktadan faydalanıyor. PIN kodu gerekmeden saniyeler içinde işlem yapabilmek, kartın fiziksel olarak ele geçirilmesine bile gerek kalmadan mağdurların zarar görmesine yol açabiliyor. Bu yöntemle yapılan işlemler, özellikle kalabalık ortamlarda fark edilmesi güç olduğundan kart sahipleri durumu çoğu zaman ancak gün sonunda hesaplarını kontrol ettiklerinde fark ediyor.

Bazı vakalarda dolandırıcılar taşınabilir POS cihazları ile kalabalık yerlerde cebe veya çantaya yakın şekilde işlem yaparak temassız ödeme alabiliyor. Bu tür durumlar çoğu zaman “temassız ödeme fark edilmeden” gerçekleşiyor ve kullanıcı işlem bildirimi almazsa uzun süre ortaya çıkmayabiliyor.

FİZİKSEL KART KAYBI AZALDI AMA RİSK SÜRÜYOR
Bankalar ve kullanıcılar daha dikkatli davranmaya başladığı için kayıp ya da çalıntı kartlarla yapılan dolandırıcılık vakaları son dönemde azalma eğilimine girdi. Ancak bu durum riskin ortadan kalktığı anlamına gelmiyor çünkü kart bir dolandırıcının eline geçtiğinde, temassız ödeme limiti dahilinde şifresiz harcama yapılabiliyor. Bu da kısa sürede art arda yapılan küçük alışverişlerle ciddi kayıplara neden olabiliyor.

Bazı dolandırıcılar bu yöntemi organize şekilde uyguluyor, örneğin bir kartla birden fazla noktada kısa sürede işlem yaparak banka sistemlerinin dolandırıcılığı fark etmesini zorlaştırıyor. Limit küçük olsa da bu işlemler zincir halinde yapıldığında büyük meblağlara ulaşabiliyor.

KART BİLGİLERİ KOPYALANABİLİYOR
Temassız kartlarda kullanılan NFC (Near Field Communication) teknolojisi, hızlı işlem yapmayı sağlarken bazı güvenlik açıklarını da beraberinde getiriyor. Basit bir elektronik cihazla dolandırıcılar, cüzdanınız ya da çantanızdaki kartın bilgilerini çok yakından temassız biçimde kopyalayabiliyor. Bu işlem birkaç saniye sürüyor ve kullanıcı hiçbir şey fark etmiyor. Kopyalanan bilgiler daha sonra sahte kart üretiminde ya da yetkisiz alışverişlerde kullanılabiliyor.

Bu tür dolandırıcılık yöntemleri özellikle kalabalık alanlarda (metro, AVM, konser, pazar yerleri) daha sık görülüyor. Kart bilgilerinin çalındığını fark etmek çoğu zaman oldukça güç. Bu nedenle uzmanlar, RFID korumalı cüzdan veya kılıf kullanmanın temassız kart sahipleri için önemli bir güvenlik adımı olduğunu vurguluyor.

Bu noktaları es geçmeyin

Kart sahiplerinin alacağı basit ama etkili önlemler, bu tür dolandırıcılıkların büyük bölümünü önleyebilir:

- Temassız işlem limitinizi düşürün veya kapatın. Bankanızın mobil uygulaması veya çağrı merkezi üzerinden limitinizi azaltabilir ya da temassız özelliği tamamen devre dışı bırakabilirsiniz.
- Mobil bildirimleri mutlaka aktif edin. İşlemler anında telefonunuza bildirim olarak gelirse şüpheli harcamaları saniyeler içinde fark edebilirsiniz.
- RFID/NFC korumalı cüzdan veya kart kılıfı kullanın. Bu, kart bilgilerinin uzaktan kopyalanmasını neredeyse tamamen engeller.
- Kart bilgilerinizi kimseyle paylaşmayın. Özellikle telefon veya e-posta üzerinden gelen “banka görevlisi” aramaları büyük risk taşır.
- Hesap hareketlerinizi düzenli kontrol edin. Küçük tutarlı işlemler gözden kaçabilir ama toplandığında ciddi kayıplara yol açabilir.
- Şüpheli bir işlem fark ettiğinizde kartınızı hemen kapatın ve bankanızı arayın. Gecikme, dolandırıcılara daha fazla fırsat tanır.
- Mobil cüzdan kullanmayı değerlendirin. Örneğin Apple Pay veya Google Pay gibi uygulamalarda temassız ödemeler ek güvenlik katmanları (örneğin parmak izi veya yüz tanıma) ile korunur.
- Birden fazla kart taşıyorsanız, temassız özelliği aktif olan kartları ayrı bölmelerde saklayın veya gereksizse devre dışı bırakın.

Yasal haklar ve bankaların sorumluluğu

Türkiye’de bankalar, müşterilerinin izni dışında yapılan işlemlerle ilgili belirli sorumluluklara sahiptir ama temassız işlemler PIN veya şifre kullanılmadığı için itiraz süreci klasik kart işlemlerine göre daha karmaşık olabilir. Bu nedenle kullanıcıların işlemleri anında fark etmesi, mağduriyetin önlenmesi açısından büyük önem taşıyor. Şüpheli bir durumda hemen bankaya başvurmak ve kartı kullanıma kapatmak süreci hızlandırıyor.

Tüketici hakları açısından, izinsiz yapılan işlemlere itiraz edilmesi durumunda banka olayın dolandırıcılık olup olmadığını incelemek zorunda. Erken fark edilen vakalarda kullanıcının zararının karşılanma olasılığı yüksek ancak geç fark edilen durumlarda bu süreç uzayabilir.

İşletmeler de sorumluluk taşıyor

Temassız ödeme altyapısını kullanan işletmelerin de güvenlik önlemlerini güçlendirmesi gerekiyor. POS cihazlarının güvenilir sağlayıcılardan alınması, düzenli yazılım güncellemelerinin yapılması ve personelin bilinçlendirilmesi dolandırıcılık risklerini azaltır. Uzmanlara göre, bu tür önlemler hem müşteriyi hem de işletmeyi korur.