Osmangazi yine gündemde: 11 köprü parasına 1 köprü yaptınız!

CHP’nin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, kamu ihalelerini mercek altına aldı. Karasu, 2005 ile 2024 yılları arasında “şanslı” 11 firmaya 452 ihale verildiğine çekti. Bu ihalelerin yüzde 54’ü, parasal tutar olarak da 1.3 trilyon liralık bölümü “pazarlık usulü” ile gerçekleştirildi. Sadece yüzde 22’si “açık ihale” olarak yapıldı. Tüm bunları 16 slayt halinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerine izleten Karasu, “11 şanslı şirkete 452 ihale vermişsiniz; bu ihaleler kapalı kapılar ardında kuralsız, kanunsuz verdiğiniz ihaleler” dedi.

‘Gerçek ahtapotun kolları’

CHP’li Karasu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın bütçesi görüşürken 16 slayttan oluşan bir sunum yaptı. Milletvekillerine izlettirilen sunumda, “Gerçek ahtapotun kolları” başlıklı bir tablo da gösterildi. Karasu’nun paylaştığı bu tabloya göre, 2005 ile 2024 yılları arasında 11 firmaya toplam 452 ihale verildi. Bu ihalelerin toplam tutarı 61.1 milyar dolar. Güncel tutara göre 2.5 trilyon lira. Bu ihalelerden yüzde 54’ünü kapsayan 1.3 trilyon liralık büyük bir bölümü “pazarlık usulü” ile gerçekleştirildi. Yüzde 24’üne denk gelen 605.8 milyar lirası “belli istekliler arasında ihale” yöntemiyle yapıldı. Yüzde 22’sine denk gelen 574.2 milyar lirası ise “açık ihale” olarak gerçekleştirildi.

‘Ahtapotun havuzu’

CHP’li Karasu, komisyondaki konuşması sırasında, şunları söyledi:

“Bakanlığınıza bağlı sadece 18 yapım işinde Sayıştay’ın ve kurum teftiş raporlarının tespit ettiği - bugünkü döviz kuruyla - 768 milyar TL kamu zararı var. ‘Ahtapot...’ diyorsunuz ya, sizde ahtapotun havuzu var. Bakın, 11 şanslı şirkete 452 ihale vermişsiniz; bu ihaleler kapalı kapılar ardında kuralsız, kanunsuz verdiğiniz ihaleler. Bu ihalelerin tutarı tam 61 milyar dolar yani güncel kurla tamı tamına 2 trilyon 562 milyar lira, bu ihalelere yap-işlet-devretler de dahil değil.”

11 köprü parasına 1 köprü

Karasu, sunumunda başka konulara da dikkat çekti. Buna göre Osmangazi Köprüsü’nün maliyeti 1.5 milyar dolar, garanti tutarı ise 17 milyar dolar. Karasu, 11 köprü parasına 1 köprü yapıldığına dikkat çekti.

Devir tarihleri uzadı

Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nun (Osmangazi Köprüsü dahil) ihaleye göre kamuya devir tarihi 2035’ti. Sözleşme değişikliğiyle devir tarihi 2038’e çıkarıldı. Kuzey Marmara Otoyolu (KMO) Odayeri-Paşaköy’de (3. köprü dahil) ihaleye göre kamuya devir tarihi 2024’tü. Sözleşme değişikliği ile 2028’e uzatıldı. KMO Kınalı-Odayeri devir tarihi 2025’ten 2030’a çıkarıldı. KMO Kurtköy-Akyazı devir tarihi 2024’ten 2030’a uzatıldı. KMO Nakkaş-Başakşehir 2041’den 2044’e çıkarıldı. Ankara-Niğde Otoyolu’nda ihaleye göre kamuya devir tarihi 2030’du, sözleşme değişikliği ile 2035’e uzatıldı. Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu’nda devir tarihi 2027’den 2028’e çıkarıldı. Malkara-Çanakkale (Çanakkale Köprüsü dahil) 2037’den 2038’e uzatıldı.