CHP’li Çiler, “9,3 milyar dolarlık ek yük kimin sırtında?”

Medyada yer alan haberlerde, Hazine’nin Şubat 2024 – Mayıs 2025 döneminde 14,7 milyar dolarlık altın borçlanması yaptığı; altın fiyatlarındaki rekor artış nedeniyle geri ödeme tutarının 23,9 milyar dolara yükseldiği, böylece yaklaşık 9,3 milyar dolarlık ek maliyet oluştuğu ifade edilmişti. CHP’li Çiler, bu iddiaların kamu mali disiplini açısından ciddi risk taşıdığını vurgulayarak, “Altın fiyatlarındaki her 50 dolarlık artışın borç yükünü 330 milyon dolar artırdığı söyleniyor. Bu yükü kim ödeyecek? Bu kararın sorumluluğu kimde?” diye sordu. Soru önergesinde, altın borçlanmasının dolar cinsinden yıllık maliyetinin yüzde 57,8 seviyesine ulaştığına dikkat çeken Çiler, Hazine’nin neden bu yöntemi tercih ettiğini sorguladı. CHP’li vekil, Hazine’nin hangi gerekçeyle altın üzerinden borçlandığını, bu tercihin döviz ve TL borçlanmasına kıyasla avantajlarını ve risk analizinin yapılıp yapılmadığını sordu.

“Büyük oynaklık yaratır”

Çiler ayrıca, “Altın borçlanması kamu maliyesinde öngörülemez bir yük yaratmıştır. Bu ek maliyet nasıl karşılanacaktır? Hazine, halkın vergileriyle oluşan bu zararın farkında mı?” ifadelerine yer verdi. CHP’li Çiler, önergesinde şu değerlendirmelere yer verdi; “Altınla borçlanmak kısa vadede gelir gibi görünse de fiyat dalgalanmaları nedeniyle kamu maliyesinde büyük oynaklık yaratır. Altın fiyatları yükseldikçe hazinenin yükü de artmaktadır. Bu durum mali disiplini zedelemekte, risk yönetiminde ciddi açıklar yaratmaktadır. Çiler’in önergesinde yer verdiği sorular şu şekilde; Hazine tarafından altın üzerinden borçlanmaya gidilmiş midir? Gidildiyse ne zaman altın borçlanması yapılmıştır? Şubat 2024 — Mayıs 2025 döneminde hazinenin toplam altın borçlanma tutarı ne kadardır?

“Hangi tutara ulaşmıştır?”

Bu altın borçlarının yıllık geri ödeme yükü güncel piyasa koşulları dikkate alınarak hangi tutara ulaşmıştır? Hazine, bu borçlanma yöntemini tercih ederken hangi gerekçeleri esas almıştır? Altın borçlanma yöntemi, döviz veya TL cinsinden borçlanmayla kıyaslandığında avantajları nelerdir? Altınla borçlanmanın, kamu maliyesi açısından taşıdığı döviz ve fiyat riski değerlendirilmiş midir? Mali disiplini bozmaya yönelik risk nasıl değerlendirilmiştir? Söz konusu borçlanmalar nedeniyle oluşan ek maliyet nasıl karşılanacaktır? Altın fiyatlarındaki artışın borç yüküne etkisi nedir? Geri ödemelerin ne kadarı 2026 yılı ve sonrasına yayılmış durumdadır? Ödeme planları ve takvimi nedir? Gelecekte benzer altın borçlanmaları yapılması planlanmakta mıdır? Planlanıyorsa hangi ilke ve esaslara göre gerçekleştirilecektir?