Bir garabetle daha karşı karşıyayız: Kocaeli’de haberimiz olmadan her projeyi yapabilecekler!

Kocaeli’de herhangi bir fabrikanın kapasite artışı, yeni tesis kurma isteği, ormanlık alanda maden açma talebi, çevre etki değerlendirme başvurularıyla vatandaş tarafından duyuluyordu. Şimdi torba yasayla bu hak vatandaşların elinden alınmak isteniyor. Haftaya meclise gelmesi beklenen torba yasa geçerse, ÇED duyuruları artık yayınlanmayacak ve haberleştirilemeyecek. Böylece vatandaşın hiç haberi olmadan tesisler açılacak maden ocakları kurulabilecek.

“Anayasal güvenceye aykırı”

Konuyla ilgili Kocaeli Barosu Çevre Platformu’ndan Avukat Çiğdem Baloğlu, yaptığı açıklamada bu değişikliğe tepki gösterdi. Baloğlu, “Çevre Kanunu, Maden Kanunu, Orman Kanunu, Mera Kanunu… Yapılmak istenen değişiklikler yalnızca doğaya değil, doğayla birlikte yaşayan bizlere, anayasal güvencelerimize de aykırı. Anayasa’nın 56. maddesi çevre hakkımızı, 169. maddesi ormanların korunmasını emrediyor. 17. madde yaşam hakkını, 36. madde ise hak arama özgürlüğünü güvence altına alıyor. Ancak bu teklif, tüm bu hakları ve güvenceleri yok sayıyor” dedi.

Ormana maden açılsa ÇED kararı aranmayacak!

Baloğlu, şu bilgileri verdi: “Eğer bu torba yasa TBMM Genel Kurulu’ndan geçerse, örneğin Kocaeli’de bir orman alanına maden açmak istenirse orman izni için ÇED kararı aranmayacak. ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme) dosyasında artık ayrı bir görüş aranmayacak. Orman Müdürlüğünün ön izni kurum görüşü sayılacak veya görüş
bildirilmemesi ‘zımni onay’ kabul edilecek. Oysa bu görüşler, projelerin doğaya etkisini
bütünlüklü görmemiz için hayati önemdeydi. Görüş bildiren kamu görevlilerini sorumlu
kılıyordu. Örneğin orman alanına rüzgar enerji santrali (RES) yapmak istenirse kuş göç yolları üzerinde yapılacak projeler için 4 mevsimi kapsayan bilimsel değerlendirmeler
yapılmayacak. Bu kadarını doğa bile taşıyamaz.

“ÇED gerekli değil” tamamen kaldırılıyor!

Torba yasayla birlikte ayrıca, ‘ÇED Gerekli Değildir” kararı tamamen kaldırılıyor. Bu
değişikliğin anlamı şu: ÇED Yönetmeliği’nin Ek-2 listesinde yer alan projeler (yani daha
küçük çaplı ama çevreyi etkileyebilecek yatırımlar) bugüne kadar ‘ÇED gerekli değildir’ kararı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın sitesinde açıklanıyor, ilan ediliyordu. Artık bu ilan zorunluluğu kalkıyor. Yani köyünüze maden yapılacak, ama siz bunu ancak iş makineleri geldiğinde öğreneceksiniz. Önceden bilgi alma, sürece katılma, dava açma gibi anayasal haklarınızı kullanamayacaksınız. Halktan gizlenen projelerle, geri dönülmez tahribatlar yaratılacak. Dahası, hali hazırda mahkeme kararları bile beklenmeden, ‘nasıl olsa dava açılsa da yapıyoruz’ mantığıyla yürütülen projeler yasal hale gelecek.”